RPSC School Lecturer exam paper 4 January 2020- Sanskrit (Answer Key)

101. ‘अविद्यया मृत्युं तीर्त्या विद्ययाऽमृतमश्नुते’ इति वचनमुपनिबद्धमस्ति –
(1) केनोपनिषदि
(2) कठोपनिषदि
(3) ईशोपनिषदि
(4) प्रशनोपनिषदि

102. “दशकुमारचरितम् कस्य रचना अस्ति?
(1) बाणस्य
(2) दण्डिनः
(3) भारवेः
(4) सुबन्धोः

103. ‘मेघदूतम्’ इति काव्यं कस्मिन् छन्दसि निबद्धम्?
(1) शिखरिणी
(2) मालिनी
(3) उपजाति
(4) मन्दाक्रान्ता

104. मृच्छकटिकस्य नायिका अस्ति
(1) वसन्तसेना
(2) पत्रलेखा
(3) मदनिका
(4) उर्वशी

105. दमयन्तीस्वयंवरवर्णनं कस्मिन महाकाव्ये वर्तते-
(1) नैषधीयचरिते
(2) कुमारसम्भवे
(3) किरातार्जुनीये
(4) शिशुपालवधे

106. भासस्य नाटकसंग्रहेषु “उरुभङ्ग- मध्यमव्यायोग-पञ्चरात्रम्” इति नाटाकानां कथासोतं किमस्ति?

(1) रामायणम्
(2) महाभारतम्
(3) पुराणम्
(4) संहितासाहित्यम्

107. “वज्रादपि कठोराणि मृदूनि कुसुमादपि।
लोकोत्तराणां चेतांसि को हि विज्ञातुमर्हसि ।।”
इति पय कस्मात् नाटकात् ग्रहीतम्
(1) अभिज्ञानशाकुन्तलात्
(2) स्वप्नवासवदत्तात्
(3) मृच्छकटिकात्
(4) उत्तररामचरितात्

108. अधौड़िकतानां युग्मानां समीचीनां तालिकां चिनुत-
(a) विक्रमोर्वशीयम् (I) विशाखदत्तः
(b) मुद्राराक्षसम् (II) भासः
(c) स्वप्नवासवदत्तम् (III) शूदकः
(d) मृच्छकटिकम् (iv) कालिदासः
(1) (a)-(II).(b)-(I), (c)-(IV), (d)-(III)
(2) (a)-(IV), (b)-(II), (c)-(III), (d)-(I)
(3) (a)-(II), (b)-(I), (c)-(III), (d)-(IV)
(4) (a)-(IV), (b)-(I), (c)-(II), (d)-(III)

109. जगत्सर्व कस्योच्छिष्टं कथितम् –
(1) कालिदासस्य
(2) भारवेः
(3) बाल्मीके
(4) बाणस्य

110. शिवराजविजयगद्यकाव्यस्य विभाजनमस्ति
(1) निःश्वासेषु
(2) सर्गेषु
(3) अड्रेषु
(4) उच्छवासेषु

111……… लिंग-परिमाण-वचनमाने प्रथमा” इत्यत्र रिक्तस्थानपूर्ति कुरुत –
(1) तद्धितार्थ
(2) कृदन्तार्थ
(3) समासार्थ
(4) प्रातिपदिकार्थ

112. “हरि भजति” इत्यत्र हरिशब्दस्य केन सूत्रेण कर्म संज्ञा स्या?
(1) अकथितञ्च
(2) कर्तुरीप्सिततमं कर्म
(3) कर्मणि द्वितीया
(4) सम्बोधने च

113. “यवेभ्यो गां बारयति” इति पञ्चमी विभक्त्यर्थे ।
……. ईप्सितः” इति सूत्रस्य प्रवृत्तिर्भवति ।
रिक्तस्थानपूर्ति कुरुत –
(1) वारणार्थानाम्
(2) यवार्थानाम्
(3) गोर्थानाम्
(4) संयोगार्थानाम्

114. गोषु दुह्यमानासु गताः’ इत्यत्र सप्तमीविभक्ति विधायकं सूत्रमस्ति
(1) सप्तम्यधिकरणे च
(2) यतश्चनिर्धारणम्
(3) यस्य च भावेन भावलक्षणम्
(4) साध्वसाधुप्रयोगे च

115. “षष्ठीचानादरे इत्यनेन सूत्रेण विहितं विभक्ति द्वयमस्ति
(1) पञ्चमी पष्ठी च
(2) षष्ठी सप्तमी च
(3) षष्ठी द्वितीया च
(4) षष्ठी चतुर्थी च

116. देवोत्पत्तिसिद्धान्तानुसारेण भाषा केन निर्मिता –
(1) निर्णयेन
(2) गीतेन
(3) ईश्वरेण
(4) भरतेन

117. “प्रतीयमानं पुनरन्यदेव वस्त्वस्ति वाणीषु महाकवीनाम्।
यत्रत् प्रसिद्धावयवातिरिक्तं विभाति…. ।।”
रिक्तस्थानपूर्ति कुरुत –
(1) सौन्दर्यमिबागनासु
(2) श्रृंगारमिवागनासु
(3) लावण्यमियागनासु
(4) कारुण्यनिवागनासु

118. ” स्याद् …………….. शब्दोऽत्र व्यजकस्त्रिधा” उपर्युक्तयोः रिक्तस्थानयोः पूर्ति कुरुत –
(1) बाच्यो-लक्ष्यश्च
(2) अभिधा- लक्षणाच
(3) सारोपा-साध्यवसाना च
(4) वाचको-लाक्षणिक:

119. सत्कार्यवादसिद्धान्तोऽस्ति
(1) सांख्यदर्शनस्य
(2) न्यायदर्शनस्य
(3) चार्वाकदर्शनस्य
(4) बौद्धदर्शनस्य

120. “वाक्यं रसात्मकं काव्यम्” कस्य आचार्यस्य काव्य लक्षणम्?
(1) कुन्तकाचार्यस्य
(2) बामनाचार्यस्य
(3) विश्वनाथाचार्यस्य
(4) मम्मटाचार्यस्य